Heraldische Wapenkunde in de Nederlanden

 

 


wp-100-algemeen-1

 

Heraldische
Wapenkunde
in de
Nederlanden

Intro - Sitemap

 

Voor reacties

 

 

De Wapenspreuk

 

behoort bij de Ondergrond

 

De wapenspreuk ook wel lijfspreuk, wapenkreet, motto, devies of legende genoemd.
Korte krachtige kernachtige zinnen of één woord vaak in het Latijn maar ook in de landstaal.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Blazoenering:
- een lint van zilver (
metaal), waarop met zwarte letters (kleur) het devies (bijvoorbeeld "Sans Reproche" (onberispelijk))

 

 

 

 

voorbeeld

Blazoenering van de Wapenspreuk:


Z.K.H. Prins van Oranje

 

Geschilderd door Piet Bultsma

Een blauw lint, waarop met gouden letters het devies "JE MAINTIENDRAI" (Ik zal handhaven).


Je maintiendrai

Frans. Vertaling: Ik zal handhaven

In 1544 erfde de jonge graaf Willem van Nassau de bezittingen van zijn achterneef René van Chalons, waaronder het prinsdom Oranje. Het geslacht Chalons voerde als wapenspreuk: `Je maintiendrai Chalons'. Prins Willem van Oranje, zoals hij zich na de erfenis mocht noemen, nam dit devies over, maar verving Chalons door Nassau: `Je maintiendrai Nassau'. Dat wil zoveel zeggen als: ik zal mijn huis Nassau handhaven, ik zal opkomen voor de rechten van mijn geslacht. Op verschillende afbeeldingen van de prins is dit devies ook vermeld.

Herhaaldelijk gebruikte Oranje het devies in een ruimere betekenis. Zo schreef hij in een brief uit 1562:

Je maintiendrai la vertu et noblesse
Je maintiendrai de mon nom la haultesse
Je maintiendrai l'honneur, la foy, la loi
De Dieu, du Roy, de mes amis et moy

Ik zal handhaven de deugd en adeldom
Ik zal handhaven de hoogheid van mijn naam
Ik zal handhaven de eer, het geloof en de wet van God, van de Koning, van mijn vrienden en mij.

Het slot van de Apologie van prins Willem van Oranje eindigt eveneens met deze spreuk. In latere jaren liet hij het `Nassau' helemaal weg, en werd de spreuk eenvoudig `Je maintiendrai'. De nakomelingen van de prins hielden deze spreuk ook, ook als ze zelf een eigen wapenspreuk voerden. Sinds 1813 is het de wapenspreuk van Nederland en komt het dus overal voor waar het rijkswapen is afgebeeld, of het nu op briefpapier is of op de rijkspontveren over het Noordzeekanaal.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog publiceerde L. de Jong in ballingschap in Londen vier delen over de nazi-tirannie in Nederland onder de titel Je maintiendrai (4 dln., Londen: The Netherland Publishing Company, 1941-1944).

 

Ten onrechte is de wapenspreuk geschilderd. Dit is niet in overeenstemming met het K.B.

 

 

voorbeeld

Het wapen van bisschop Hurkmans

 

 

Schild: gedeeld; I in sabel een korenschoof van zeven aren van goud; II in goud een opvliegende adelaar, met in zijn bek een inktkoker, alles van sabel; een schildzoom van zilver met twaalf vlammetjes van keel.

Het schild geplaatst op een gouden eenarmig voordraagleliekruis, aangezet met keel, en overtopt met een hoed en tweemaal zes kwasten, alles van sinopel.

Wapenspreuk: IN VIRTUTE SPIRITUS SANCTI [In de kracht van de H. Geest]

Geschilderd door Piet Bultsma

 

 

 

wapenspreuk
(Nederlands)

motto
(Frans)

Wählsprüche
(Duits)

motto
(Engels)

© WAZAMAR
sinds 1995


Hoewel ernaar gestreefd is correcte informatie te verschaffen, kan niet worden gegarandeerd dat de informatie op het moment waarop deze is geplaatst na verloop van tijd nog steeds juist is. Aan de inhoud van deze webhalte kunnen dan ook geen rechten worden ontleend.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



web stats
free website tracker